تشخیص اختلالات خونی با آزمایش PBS
چکیده : چگونه اختلالات خونی را تشخیص دهیم؟ آزمایش pbs برای چیست؟
آزمایش اسمیر خون محیطی یا PBS آزمایشی است که برای بررسی وجود ناهنجاریهای سلولهای خونی تجویز میشود. این آزمایش درک دقیقی از شکل و تعداد گلبولهای قرمز، گلبولهای سفید و پلاکتهای خون ارائه میدهد. زمانی که سلولهای خونی از نظر شکل و تعداد غیر طبیعی باشند، احتمالا یک اختلال یا بیماری خونی وجود دارد که لازم است سریعا بررسی شود. در این آزمایش در خصوص ارتباط اختلالات خونی و آزمایش PBS صحبت میکنیم، با ما همراه باشید تا در مورد این آزمایش به سوالات احتمالی شما پاسخ دهیم.
فهرست مطالب
آزمایش PBS چیست و چرا انجام میشود؟
PBS در آزمایش خون چیست؟ آزمایش PBS تکنیکی است که پزشکان از آن برای بررسی وضعیت، تعداد و شکل گلبولهای قرمز و سفید خون و پلاکتهای شما استفاده میکنند. بر خلاف بسیاری از آزمایشهای خونی که توسط دستگاه، آنالیز میشوند، تکنسینهای آزمایشگاه، این آنالیز را با مشاهده مستقیم سلولهای خونی زیر میکروسکوپ انجام میدهند.
پزشکان اغلب آزمایش اسمیر خون محیطی را به همراه آزمایش شمارش کامل خون (CBC) تجویز میکنند و چنانچه در آزمایش CBC مشخص شود که سلولهای خونی شما غیرطبیعی هستند، برای بررسی بیشتر آزمایش PBS را تجویز میشود. به عنوان مثال: در مواردی نتایج CBC نشان دهد که گلبولهای سفید، گلبولهای قرمز خون و یا پلاکتها از نظر شکل غیرطبیعی به نظر میرسند یا اینکه تعداد غیر طبیعی دارند.
یک نمای میکروسکوپی از وضعیت سلولهای شما به پزشک کمک میکند تا بفهمید چگونه و یا چرا سلولهای خونی شما غیرطبیعی به نظر میرسند. با این حال آزمایش اسمیر خون محیطی یک آزمایش تشخیصی نیست. پزشک متخصص با جمعبندی سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و نتایج آزمایشهای آزمایشگاهی، میتوانند مشکل شما را تشخیص میدهند.
چگونه آزمایش PBS تفسیر میشود؟
نتایج آزمایش اسمیر خون زمانی طبیعی تلقی میشود که در خون شما تعداد کافی سلول باشد و در عین حال سلولها ظاهر طبیعی داشته باشند. در مقابل PBS زمانی غیر طبیعی است که اندازه، شکل، رنگ یا تعداد سلولهای خون فرد در وضعیت غیر طبیعی باشد. نتایج غیرطبیعی این آزمایش ممکن است بسته به نوع سلول خونی آسیب دیده و شرایط آن متفاوت باشد.
تعدادی از اختلالات سلولی عبارتند از:
- کم خونی فقر آهن: اختلالی که در آن بدن به دلیل کمبود آهن، گلبول های قرمز طبیعی به اندازه کافی تولید نمیکند.
- کم خونی داسی شکل: بیماری ارثی که در آن گلبولهای قرمز شکل هلالی و غیر طبیعی دارند.
- سندرم اورمیک همولیتیک: معمولاً در اثر عفونت در دستگاه گوارش ایجاد میشود.
- پلی سیتمی روبرا ورا: اختلالی که بدن تعداد زیادی گلبول قرمز تولید میکند.
- لوسمی حاد یا مزمن: نوعی سرطان خون
- لنفوم: نوعی سرطان که بر سیستم ایمنی تأثیر میگذارد
- HIV: ویروسی که گلبولهای سفید خون را آلوده میکند
- عفونت ویروس هپاتیت C
- انواع عفونتهای انگلی مانند کرم سنجاق
- عفونتهای قارچی مانند کاندیدیازیس
- اختلالات میلوپرولیفراتیو: گروهی از اختلالات که باعث تقسیم غیر طبیعی سلولهای خونی در مغز استخوان میشود.
- ترومبوسیتوپنی: زمانی رخ میدهد که تعداد پلاکتها به دلیل عفونت یا سایر بیماریها بسیار کم باشد.
محدوده طبیعی و غیر طبیعی نتایج میتواند از آزمایشگاهی به آزمایشگاه دیگر متفاوت باشد زیرا هر آزمایشگاهی از ابزارها و روشهای مختلفی برای تجزیه و تحلیل نمونه خون استفاده میکند. بنابراین همیشه باید نتایج آزمایش را در کنار سابقه پزشکیتان در اختیار پزشک بگذارید تا آنها برای شما این نتایج را تفسیر کنند.
علت اصلی اختلالات خونی
اختلالات خونی شایع عبارتند از: کم خونی، هموفیلی، لخته شدن خون و سرطانهای خونی مانند لوسمی، لنفوم و میلوما. چنانچه بر اساس بروز علائم، فکر میکنید ممکن است به یک بیماری خونی مبتلا باشید، صحبت با پزشک اولین اقدامی است که باید انجام دهید. سه دلیل عمده این اختلالات شامل موارد زیر است:
- اختلالات مربوط به پلاکت: پلاکتها به دلیل تولید ناکافی یا شکل غیر طبیعی لخته تولید نمیکنند و خونریزی متوقف نمیشود.
- اختلالات مربوط به گلبول قرمز: گلبولهای قرمز خون به دلیل نداشتن ذخیره کافی هموگلوبین اکسیژن کافی را در سراسر بدن حمل نمیکنند.
- اختلالات مربوط به گلبولهای سفید: گلبولهای سفید به جای عوامل خارجی، نسبت به سلولهای خودی واکنش نشان داده و سبب ابتلا به بیماریهای خود ایمنی میشوند.
شرایط انجام تست PBS چیست؟
برای انجام آزمایش PBS نیاز به هیچ مراقبت خاصی نیست. برخلاف بسیاری از تستها، این آزمایش نیاز به رعایت ناشتایی ندارد. پزشک شما احتمالا PBS را بعد از آزمایش سنجش سلولهای خونی (CBC) تجویز میکند. دقت کنید اگر به طور منظم از داروهای ضد انعقاد مانند وارفارین (کومادین) استفاده میکنید، در معرض خطر خونریزی مرتبط با خون گیری آزمایشگاهی خواهید بود. همچنین مصرف داروهایی مانند: NSAID، برخی آنتی بیوتیکها و گلوکوکورتیکواستروئیدها بر نتیجه آزمایش شما تاثیر میگذارند.
قبل از انجام آزمایش، به پزشک خود در مورد بیماریهای زمینهای مانند هموفیلی اطلاع دهید. برخی اختلالات و بیماریها، که به تزریق منظم فرآوردههای خونی احتیاج دارند و برخی از انواع سرطان خون، سبب نتایج غیر طبیعی در نتیجه آزمایش اسمیر خون میشوند. در نتیجه مهم است که قبل از انجام آزمایش اسمیر خون، این موارد را با پزشک خود در میان بگذارید تا از خطای تشخیصی احتمالی جلوگیری شود.
بهتر است بعد از انجام آزمایش به مدت ۱۰ دقیقه به آرامی بنشینید و مواد غذایی شیرین مصرف کنید تا احساس سرگیجه و تهوع نداشته باشید. همچنین از انجام کارهایی که دقت بالا نیاز دارند (مانند رانندگی) بپرهیزید.
آزمایش PBS در منزل با هومکا
پس از آنکه به پرسش “آزمایش PBS چیست؟” پاسخ داده شد، میتوان گفت آزمایش خون PBS جز آزمایشهای مهم مشخص کننده اختلالات خونی است. در صورتی که شما برخی از علائم بالا را داشته باشید یا اینکه متوجه شدید نتیجه آزمایش CBC شما غیر طبیعی بوده، لازم است این آزمایش را انجام دهید.
شما به راحتی میتوانید برای انجام آزمایش در منزل، از خدمات مجموعه هومکا استفاده کنید. امکان انجام خدمات آزمایش در منزل تحت پوشش بیمه پایه و تکمیلی در استان تهران و سایر شهرستانهای شیراز، کرج، مشهد، تبریز، اصفهان، اهواز، قزوین و رشت همواره وجود دارد. شما میتوانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته و یا به وبسایت هومکا به آدرس www.homeca.ir مراجعه کنید و خدمت مورد نظر خود را ثبت نمایید.