خودرو سازی یکی از جذابترین و مهمترین صنایع روز دنیا که اخبار و حواشی زیادی را دارد. رشد خودرو سازی در سال های اخیر چشمگیر بوده و فردی را نمیتوان نام برد که شرکت های معتبر و بزرگ این صنعت را نشناسد. کشورهایی نظیر ایتالیا، کره جنوبی، ژاپن، آلمان، فرانسه و آمریکا از بهترین کشورها در صنعت خودروسازی هستند.
در سال های اخیر کشورهای دیگری نیز مانند چین و استرالیا و حتی مالزی در این صنعت قدم گذاشته و خودروهای با کیفیتی تولید کرده اند. خودروسازی کشور چین با گسترش روز افزون صنعت و اقتصاد آن کشور پیشرفت چشمگیری داشته و بسیاری از خودرو سازان اروپایی و آمریکایی نظیر جنرال موتورز به سرمایه گذاری در این کشور روی آوردند. این شرکت ها با توجه به قراردادهایی که با خودروسازان اروپایی و آمریکایی بستند و از مهندسان آنها استفاده کردند با روش های نوین این صنعت مانند خودروهای الکتریکی آشنا شدند.
نمودار بالا نشان دهنده رشد صنعت خودروسازی در دنیا است. آنچه مشخص است از سال ۲۰۱۸ خودروسازی با نزول همراه بوده است اما این تعداد در سال ۲۰۲۰ نزدیک به ۷۸ میلیون خودرو در سال شد که از این مقدار ۲۱ میلیون خودرو در چین تولید شده است. این میزان در سال ۲۰۱۸ چیزی در حدود ۹۲ میلیون خودرو بود. آنچه در نمودار میبینید میزان تولید خودروسازهای خارجیست در صورتی که در کشور ما با توجه به نگاه سرمایه ای به خودرو و افزایش تقاضا و همچنین محدودیت واردات خودروهای خارجی، روند تولید خودرو افزایش داشته است. در سالهای اخیر که مشکلات تحریم و محدودیتهای مبادلات تجاری با دیگر کشورها افزایش یافته، فرصت بسیار عالی برای تولیدکنندگان داخلی قطعات خودرو بوجود آمده که موجب رونق تولید آنها شده است.
در ایران از مرداد سال ۱۳۹۸ تا پایان سال ۱۳۹۹ انواع خودروها تا حدود ۱۵۰ درصد افزایش قیمت را تجربه کردند. بسیاری از خودرو ها بیشتر و بسیاری کمتر، اما نکته مهم افزایش قیمت شدید خودروهای وارداتی در ایران بود. خودروسازهای داخلی نیز با توجه به تحریم ها و افزایش تقاضا مجبور به رفع نیاز بازار شدند و در کنار محصولات قدیمی خود محصولات جدیدی به بازار ارائه دادند. علتهای اصلی افزایش قیمت خودرو، تحریم بخش خودروسازی کشور، افزایش قیمت ارز و به تبع آن افزایش مواد اولیه مورد نیاز این صنعت بود.
تحریم بخش خودروسازی کشور، موجب شد بسیاری از شرکتهای بزرگ که در حال سرمایه گذاری در ایران بودند برای جلوگیری از جریمه های مربوطه دست از کار بکشند و انصراف خود را از حضور در ایران اعلام کنند. این مهم موجب بروز برخی مشکلات در تولید محصولات دو شرکت بزرگ خودروسازی یعنی سایپا و ایران خودرو شد که موجب کاهش عرضه به دلیل مشکلات در تامین برخی قطعات اصلی خودروها شد. در این راستا تولید یکی از با کیفیت ترین محصولات ایران خودرو با نام تندر۹۰ متوقف گردید. همچنین محدودیت های واردات اتومبیل به کشور باعث کاهش عرضه و در نتیجه افزایش مستقیم قیمت خودرو در کشور گردید.
افزایش قیمت ارز نیز که خود تاثیر مستقیمی در قیمت خودروهای خارجی و قطعات اصلی خودروهای داخلی دارد موجب افزایش قیمت ریالی خودرو در داخل کشور می شود که نشان از کاهش شدید ارزش پول ملی دارد. این مهم موجب شده تا در داخل کشور به خودرو به عنوان یک کالای سرمایه ای نگاه کرده و تقاضا برای خرید خودرو افزایش یابد که این مهم نیز بر افزایش قیمت خودرو در سال ها اخیر تاثیر بسزایی داشته است. علاوه براین می توان به ورود پول های هوشمند به بخش های مختلف اقتصادی از جمله ارز، مسکن، خودرو اشاره نمود که موجب رشد قیمت به دلیل افزایش تقاضا و بلوکه کردن آن ها در راستای افزایش قیمت اشاره نمود.
در این بین یکی از مهمترین مواد اولیه مورد استفاده در صنعت خودروسازی و تولید قطعات، انواع فولادهای آلیاژی مانند میلگرد فولادی و ورق فولادی هستند که در سال های اخیر با استفاده از ظرفیت تولیدات داخلی مانند کارخانه فولاد آلیاژی ایران در یزد و یا فولاد مبارکه سپاهان در اصفهان و همچنین کمک شرکتهای بازرگانی مانند شرکت تجارت آلیاژ پیشرو تأمین می گردند. همچنین در بازار رقابتی این روزها شرکت های خودروسازی بیش از پیش به دنبال افزایش رضایت مشتریان و افزایش کیفیت خودروهای خود به منظور کسب درصد بیشتری از بازار هستند. خودروسازهای داخلی هم مستثنی نیستند و به دنبال کسب درصد بیشتری از بازار خودرو در ایران محصولات خود را بروز و در نسخه های جدید ارائه میکنند. این مهم با استفاده از بهترین متریال ها محقق میشود که باز هم فولاد را می توان یکی از مهمترین مواد اولیه در ساخت خودرو نام برد.
در دو سال اخیر با توجه به عدم واردات فولاد و افزایش قیمت ارز، قیمت فولاد آلیاژی افزایش چشمگیری یافت که موجب افزایش قیمت استیل ها و مقاطع فولادی نظیر میلگردهای فولادی، ورق های فولادی، میلگرد و ورق استیل شد. با افزایش قیمت ها محصولاتی با کیفیت پایین در بازار یافت شد اما میلگرد های فولادی تجارت آلیاژ در بالاترین کیفیت عرضه میشوند. افزایش تقاضای فولاد با رشد صنایع، یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار بر قیمت ها بود اما کارخانجات داخلی سعی بر برطرف کردن نیازهای صنعتگران کردند و با افزایش تولیدات خود تا حدی عدم ورود فولادهای مورد نیاز بازار را جبران کردند. این مهم در کنار افزایش قیمت جهانی فولاد باعث شد قیمت فولاد آلیاژی در داخل کشور از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ حدود ۱۵۰% افزایش را تجربه کند. لازم به ذکر است که اکثر فولادهای وارداتی مربوط به هند و چین و تایوان می باشد. در خصوص فولادهای گرمکار و سردکار نیز معمولا علاوه بر کشورهای مذکور، از کشورهای اروپایی نظیر اوکراین، اتریش و چکسلواکی نیز می توان به صورت محدود وارد نمود.
در ایران بسیاری از میلگرد های آلیاژی در کارخانجات تولید فولاد در اصفهان، یزد و اسفراین تولید و در بازار داخلی عرضه میشود. فولاد هایی نظیر St52، Ck45، St37 و Mo40 از پرکاربرد ترین و کم آلیاژ ترین فولاد هایی هستند که در تولیدات داخلی یافت میشود. این فولاد ها کاربرد زیادی در صنایع مختلف از جمله ساختمان سازی، خودروسازی و ساخت انواع ماشین آلات دارند و اکثر قطعه سازان بزرگ از این متریال ها برای ساخت انواع قطعات مورد نیاز در صنعت خودروسازی استفاده می کنند.
