کارآفرینی از موضوعاتی است که در چند سال گذشته مورد توجعه بسیاری قرار گرفته است و بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته یا در حال توسعه برای غلبه بر مشکل بیکاری، اشتغال‌آفرینی و دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی به سراغ آن رفته‌اند. در این مقاله از سایت جفت هیچ قصد داریم تا به‌طور مفصل به این موضوع بپردازیم که کارآفرینی چیست و چه کسی را کارآفرین می‌نامیم. پس با ما همراه شوید:
فهرست مطالب
کارآفرینی چیست؟
کارآفرینی (Entrepreneurship) فرایند توسعه، سازمان‌دهی و راه‌اندازی کسب و کاری جدید برای ایجاد اشتغال و سودآوری است که به‌طور مرسوم دارای ریسک مالی است. در یک مفهوم گسترده‌تر، کارآفرینی را فرایند تغییر وضعیت موجود تعریف می‌کنند که به هدف حل سریع مشکلات و نقاط درد در جامعه انجام می‌پذیرد و اغلب با معرفی محصول یا خدمت نوآورانه همراه است. حتی کارآفرینی در شرایط ایده‌آل، امکان ایجاد بازارهای جدید را هم به همراه خواهد داشت.
کارآفرینی تا حدود زیادی ذاتی است، یعنی فرد کارآفرین از آن به‌صورت ذاتی برخوردار است. هر چند امروزه اثبات شده است که با آموزش و همچنین پرورش خلاقیت و نوآوری در افراد، امکان تقویت کارآفرینی وجود دارد. به‌طوری که در حال حاضر کارآفرینی یک رشته محبوب دانشگاهی محسوب می‌شود که تمرکز آن بر تقویت ایده‌پردازی، راهکارهای جذب سرمایه‌گذاران و معرفی مدل‌های سودآور کسب و کاری به دانشجویان است.
کارآفرین کیست؟
کارآفرین (Entrepreneur) کسی است که ایده‌ای دارد و برای ایجاد محصول یا خدماتی که در بازار مشتریانی دارد، تلاش سازمان‌یافته انجام می‌دهد. یک کارآفرین مقدار زیادی ریسک را برای کار جدید خود می‌پذیرد و با ابتکار تلاش می‌کند تا یک ایده متفاوت و رویاپردازنه را اجرا کند.
کارآفرینان افراد پویا و فعال‌اند. البته در فضاهای نوآورانه با انواع مختلفی از کارآفرینان مواجه می‌شویم:
- صاحبان مشاغل؛
- تولیدکنندگان محتوا و فریلنسرها؛
- بنیان‌گذاران استارتاپ‌ها؛
- کارآفرینان سازمانی؛
- کارآفرینان اجتماعی؛
- و..
ویژگی‌های مشترک کارآفرینان
ویژگی مشترکی برای کارآفرینان وجود دارد که به آن‌ها کمک می‌کند تا ارزش‌های کارآفرینی را محقق کنند:
- کارآفرینان مبتکر هستند؛
- آن‌ها به دنبال آزادی عمل و انعطاف‌پذیری‌اند؛
- هدف‌گرایی جاه‌طلبی از ویژگی‌های اکثر آنان است؛
- خلاقانه فکر می‌کنند؛
- بی‌باک و نترس هستند؛
- به دنبال حل مشکلات گوناگون‌اند؛
- خودباوری بالایی دارند؛
- اصول اولیه مالی را درک می‌کنند.
مزایا و معایب کارآفرینی چیست؟
دنیای کارآفرینی از نگاه افرادی که بیرون چنین فضایی قرار گرفته‌اند بسیار جذاب است. مردم عادی، کارآفرینی را فعالیتی می‌دانند که ظرفیت بالایی برای دستیابی به شهرت و ثروت دارد. راه‌اندازی کسب و کاری موفق و متفاوت، آرزوی هر فردی است. اما باید توجه داشت که علی‌رغم تمامی مزایایی که کارآفرینی دارد، چالش‌هایی را هم به‌همراه خواهد آورد. به همین دلیل قبل از اینکه وارد فضای کارآفرینی شویم جا دارد تا با مزایا و معایب آن آشنا شویم:
مزایای کارآفرینی
۱- انعطاف‌پذیری در انجام کار
کارآفرینی به معنای خوداشتغالی است. کارآفرینان زمان بیشتری برای انجام کارهای شخصی خواهند داشت.
۲- امکان دنبال کردن علایق
اجرای ایده‌های نوآورانه یا دنبال کردن علایق در کارآفرینی ساده‌تر است. کارآفرینان، شغلی براساس علایق و استعدادهای خود می‌سازند و تمام تلاش‌شان را بر روی رشد آن متمرکز می‌کنند.
۳- کنترل تعیین مسیر توسعه فردی
در کارمندی، جهت‌دهی به مسیر توسعه فردی تا حدود زیادی در اختیار مدیران است. اما در کارآفرینی فرد توانایی بیشتری برای سرمایه‌گذاری بر روی موضوعات مورد علاقه و دستیابی به رشد و تعالی فردی دارد.
۴- خلاقیت
کارآفرینی در شرکت‌های کوچک و متوسط یا استارتاپ‌ها، فضایی را برای خلاقیت بدون بروکراسی موجود در شرکت‌های بزرگ فراهم می‌آورد. امکان انجام آزمایشات و تجربه کردن به فرد کارآفرین کمک می‌کند تا خلاقیت شخصی خود را رشد دهد.
۵- درآمد بیشتر
کارآفرینی سخت است، اما کارآفرینانی که در فعالیت‌های خود به موفقیت می‌رسند از پتانسیل بیشتری برای کسب درآمد برخوردارند.
معایب کارآفرینی
۱- ریسک مالی
افرادی که درک درستی از این دارند که کارآفرینی چیست، به خوبی می‌دانند که برای اشتغال‌آفرینی و ساخت کسب و کار جدیدی نیاز به سرمایه‌گذاری دارند. شکست خوردن در کارآفرینی موضوعی طبیعی است. از همین‌رو همیشه ریسک‌هایی برای از بین رفتن سرمایه وجود دارد.
۲- کار بیشتر برای دستیابی به موفقیت و کار فکری سنگین
اکثر عامۀ مردم، کارآفرینان را زمانی مشاهده می‌کنند که به موفقیت رسیده‌اند و دارای شرکت توسعه یافته‌ایی با کلی کارمند هستند. این در حالی است که آن‌ها در شروع کار، سختی‌های بسیاری کشیده‌اند و با کار و تلاش بسیار در مسیر موفقیت قرار گرفته‌اند.
از سویی دیگر یافتن ایده های جدید و خلاقانه، کار ساده‌ای نیست. کارآفرینان با پرورش تفکر انتقادی و تفکر خلاقانه در خود سعی می‌کنند تا فرصت‌های طلایی را زودتر و بهتر از دیگران ببینند. شرکت در جلسات طوفان فکری، انرژی ذهنی بسیاری از کارآفرینان را خواهد گرفت. آن‌ها بسیاری از اوقات به جای تفریح، استراحت و قرار گرفتن در کنار خانواده مجبورند تا دیر وقت بر روی ایده‌های خود کار کنند تا به نتیجه مناسب برسند.
۳- مسئولیت بیشتر
کارآفرینان، رهبران فکری کسب و کار خود محسوب می‌شوند. آن‌ها بالطبع مسئولیت زیادی برای رساندن شرکت‌شان به چشم‌اندازهای تعیین شده دارند. آن‌ها باید با مطالعات و تحقیقات به جهت‌دهی کسب و کار کمک کنند و استراتژی‌های جدیدی را برای رشد حداکثری اجرا کنند. این وظایف، استرس زیادی را برای کارآفرین به همراه می‌آورد.
۴- رقابت سنگین و سخت در حوزه‌های مختلف کارآفرینی
ایده‌های نوآورانه به‌سادگی از سوی دیگران شبیه‌سازی و حتی کپی می‌شوند. کارآفرین همیشه باید برای دستیابی به موقعیت برتر در بازارهایی با رقابت سنگین، راه‌های برای تعامل، همکاری یا مقابله با رقبا بیابد. یک کارآفرین موفق باید مذاکره‌کننده قدرتمندی باشد تا امکان استفاده از برگ‌های برنده را در ارتباط با شرکای تجاری، همکاران، مشتریان و رقبا داشته باشد.
۵- درآمد غیرقابل اعتماد
کارآفرینان برای دستیابی به درآمد پایدار باید تلاش زیادی انجام دهند. بسیاری از درآمدهای کارآفرینی ثابت و دائمی نیستند. همچنین برای رسیدن به ثبات و رشد، کارآفرینان باید به‌صورت مستمر به سرمایه‌گذاری‌های جدیدی بر روی طرح‌های و ایده‌های کارآفرینانه بپردازند و با اصلاح مدل درآمدی، جریان نقدینگی کسب و کارشان را تامین کنند.
ذهنیت کارآفرینی چیست؟
برای تبدیل شدن به یک کارآفرین موفق باید قبل از هر چیزی ذهنیت کارآفرینی (Entrepreneurial Mindset) در فرد شکل گیرد. ذهنیت کارآفرینی مجموعه‌ای از مهارت‌ها، باورها و فرایندهای فکری است که به فرد کمک می‌کند تا کسب و کار تازه تاسیس یا استارتاپی متفاوت را خلق کند. عناصر اصلی ذهنیت کارآفرینی عبارت‌اند از:
۱- کنجکاوی
کارآفرینی چیست و کارآفرین کیست؟
برای پاسخ به سوال فوق باید توجه داشت در مدل ذهنی کارآفرینی، کارآفرینان همه چیز را زیر سوال می‌برند. آن‌ها چیزهای جدید می‌آموزند و همیشه پذیرای ایده‌های جدید و متفاوت هستند تا به بهینه‌ترین حالت ممکن برسند. حتی آن‌ها راهکارهایی را دنبال می‌کنند که با اساسی‌ترین فرضیات تایید شده در تضاد هستند.
۲- استقلال
هیچ نقشه راه دقیقی برای موفقیت به‌عنوان یک کارآفرین وجود ندارد. ابهام شدید در انجام کارها از مشکلات همیشگی کارآفرینان است. تبدیل ایده‌های جدید به کسب و کارهای موفق مستلزم ریسک‌پذیری و توانایی بالا برای برنامه‌ریزی حرکت‌های بعدی کسب و کار بدون گرفتن کمک جدی از دیگران است.
۳- تاب‌آوری
مهمترین نقطۀ تمایز ذهنیت کارآفرینان با سایر افراد همین تاب‌آوری است. موفقیت به‌عنوان کارآفرین تنها با تلاش و تحمل فشار یا شکست اتفاق نمی‌افتد. بلکه در کنار تمامی این موارد یادگیرنده بودن کارآفرین، تلاش برای رشد بیشتر و استفاده از تجربیات گذشته؛ کارآفرینان را به سمت نتایج ارزشمند می‌برد.
۴- اقناع
کارآفرینان برتر توانایی بالایی در قانع کردن دیگران دارند. برای جمع کردن سرمایه و توسعه تیم‌های کاری، کارآفرین مشتاق باید قابلیت ارائه ایده تجاری، طرح و برنامه‌ها و همچنین فروش محصولات به مشتریانی را داشته باشد که اغلب شکاک هستند.
۵- تمرکز
در ذهنیت کارآفرینی، تمرکز (Focus) مهم است. کارآفرینان موفق با تعیین اهداف و مسیر دستیابی به آنان حداکثر تلاش خود را انجام می‌دهند. آن‌ها با دستیابی به هر هدفی برای خود و جامعه پیرامونی، ارزش‌آفرینی می‌کنند.
کارمندی یا کارآفرینی؟
حالا که می‌دانیم کارآفرینی چیست و کارآفرین کیست باید به دنبال انتخاب مسیر مشخصی برای شغل آینده‌مان باشیم. بسیاری از افراد برای تعیین مسیر شغلی (Career Path) خود با مشکل مواجه می‌شوند، آن‌ها هنوز نمی‌دانند که کارمندی برای آن‌ها مناسب است یا کارآفرینی!
چنانچه بخواهیم یک پاسخ عمومی ولی جامع به این سوال بدهیم باید بگوییم که مسیر کارآفرین شدن در یک شب اتفاق نخواهد افتاد.
اگر به مطالعه داستان زندگی و سرنوشت کارآفرینان موفق بپردازیم، مشاهده می‌کنیم که اکثر آن‌ها کار خود را از کارمندی و حتی کارهای جزئی‌تر مانند فروشندگی خیابانی (دستفروشی) شروع کرده‌اند و زمانی که به نقطه‌ای رسیده‌اند که آمادگی لازم برای کارآفرینی را در خود احساس کرده‌اند، کارمندی را رها کرده و با تمام توان به اجرای ایده‌شان پرداخته‌اند.
آن‌ها همیشه تجارب دوره کارمندی را از ارزشمندترین دارایی‌های معنوی خود می‌دانند که موجب شده تا مسیر خود را پیدا کنند و کارآفرین موفق‌تری شوند.
سخن پایانی
کارآفرینی چیست و کارآفرین کیست؟
یافتن پاسخ مناسب برای این سوال به افراد کمک می‌کند تا اگر ایده‌ای برای توسعه دارند با برنامه‌ریزی دقیق‌تری وارد حوزۀ کارآفرینی شوند. در کارآفرینی نیاز به کار زیادی است، علاوه‌بر ایده‌پردازی و طوفان فکری،کارآفرینان موفق تلاش و پشتکار زیادی برای به نتیجه رساندن ایده‌ها و طرح‌های خود دارند.
کارآفرینی دنیای جذابی است ولی اگر بدون مطالعه و برنامه‌ریزی وارد آن شویم، نتیجه‌ای جز شکست و ناکامی نخواهد داشت. استفاده از تجارب کارآفرینانی که در اطرف‌مان می‌شناسیم یا مطالعه زندگینامه‌های کارآفرینان مطرح، کمک زیادی به تقویت ذهنیت کارآفرینی خواهد کرد و آمادگی لازم برای تبدیل شدن به کارآفرین موفق را در ما ایجاد خواهد کرد.
